Evlat Edinme Şartları Nelerdir?

Evlat edinme, Bir çocuğu evlatlık almaya uygun koşullara sahip kişilerin evlat edinilmek için uygun bir çocuk ile bir bağ kurmasıdır. Bu baba ile kişiler anne veya baba olabilir. Bir anne olmak için o çocuğu doğurmak yeterli değildir. Bir kişi bir çocuğu doğurmasa bile anne olabilir. Bununla birlikte baba olmak için de çocuk ile baba arasında biyolojik bir bağ olmasına gerek yoktur. Anne ve baba,  anne ve baba olmak istemekle olunur. Biyolojik bir bağlantı yeterli olmadığı gibi gerekli de değildir. Bir çocuğun sorumluluğuna almak isteyen o çocuğu koruyan bakımını üstlenen o çocuğa sevgi vermek isteyen kişiler çocuk ile biyolojik bir bağlantıları olmasa dahi anne baba olabilirler. Evlat edinme ise bu durumda evlat edinilmesi uygun olan bir çocuk ile evlat edinme şartlarını karşılayan ebeveynler arasında ilişkinin kurulmasında rol oynar.

Evlat Edinme Koşulları Nelerdir?

• Evlat edinen kişinin En az ilkokuldan mezun olması gereklidir.
• Eğer çocuk vesayet altında ise vesayet dairelerinden iznin alınmış olması gereklidir.
• Çocuğun ayırt etme gücü var ise bu çocuktan rızanın alınması gerekir.
• Evlat edinme durumunun çocuğun yararına olması gerekir.
• Çocuk evlat edinen tarafından en az bir yıl süre bakılmış olmalıdır. Bununla birlikte çocuk evlat edinen tarafından en az bir yıl süre bakılmanın yanında eğitilmiş olması da gerekir.
• Evlat edinecek kişinin veya evlat edinecek eşlerin evlat edinilen ile arasında en az 18 yaş farkı olması gerekir. Yani evlat edinecek kişi veya evlat edinecek eşler çocuktan en az 18 yaş büyük olmalıdır.
• Evlat edinecek kişi eşler ise en az beş yıldan beri evli olmaları gerekir. Veya her ikisinin de 30 yaşını doldurmuş bulunmaları gereklidir.
• 4721 sayılı Türk medeni kanunun içerisinde düzenlenmiş olan bazı hükümler hariç çocuğun anne ve babasının rızasının bulunması gerekir.

Evlat Edinme

Evlat edinme de küçüklerin evlat edinilmesi ile erginlerin, kısıtlıların evlat edinilmesi İle ilgili hükümler ayrı düzenlenmiştir.

Küçüklerin Evlat Edinilmesi

Küçüklerin evlat edinilmesine bazı genel koşulları vardır. Bir Küçüğün evlat edinilebilmesi için evlat edinmek isteyen kişi tarafından bir yıllık süre boyunca bakılmış ve eğitilmiş olması gereklidir. Bununla birlikte evlat edinmenin Küçüğün faydasına olması ve evlat edinenin diğer çocuklarının yararlarının hakkaniyete aykırı bir şekilde zedelenmemiş olması gerekir.

Evlat edinmek isteyen kişiler birlikte evlat edinebilir veya tek başına evlat edinebilirler.

Birlikte evlat edinmeden kast eşlerin birlikte evlat edinmesidir. Eşler sadece birlikte evlat edinebilirler. Eğer kişiler evli değilseler birlikte evlat edinmeleri mümkün değildir. Eşler evli iseler ve en az beş yıldan beri evlilikleri devam ediyorsa evlat edinme bilirler. Bununla birlikte eşler eğer en az beş yıldan bir evli değillerse ancak 30 yaşını doldurmuş iseler evlat edinebilirler. Yani sadece en az beş yıldan beri evli olma şartı aranmamaktadır. Buna alternatif olarak evlat edinmek isteyen eşlerin 30 yaşını doldurmuş olmaları da sunulmaktadır. Eşlerden birinin diğerinin çocuğunu evlat edinmesi de mümkündür. Bunun da bazı şartları vardır. Eğer diğerinin çocuğunu evlat edinmek isteyen eş en az iki yıldan biri çocuğunu evlat edinmek istedi eşiyle evli ise evlat edinme işlemini gerçekleştirebilir. Eğer iki yıldan beri evli değillerse bunu alternatif olarak eşinin çocuğunu evlat edinmek isteyen eş 30 yaşını doldurmuş olması koşuluyla diğer eşin çocuğunu evlat edinebilir. Yani eşinin çocuğunu evlat edinmek isteyen kişinin kendisi 30 yaşını doldurmuş ise eşi ile olan evlilikleri iki yıldan beri olmamasına rağmen evlat edinme işlemi gerçekleşebilir.

Eğer bir kişi evli değil mi tek başına evlat edinmek istiyorsa bu kişinin yerine getirmesi gereken bazı şartlar vardır. Evli olmayan bu kişinin 30 yaşını doldurmuş olması gerekir. Eğer bu evli olmayan kişi 30 yaşını doldurmuş ise tek başına evlat edinmesi mümkündür. Birlikte evlat edinmen mümkün olması için eşlerin evli olması gerektiğini söylemiştik. Ancak bazı durumlarda bir eşin tek başına evlat edinmesi mümkündür. Öncelikle bu eşin 30 yaşını doldurmuş olması gerekir. Bununla birlikte evlat edinmek isteyen eşin, eşinin ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksun olduğu sebebiyle birlikte evlat edilemeyeceğini ve bunun mümkün olmadığını ispat etmesi halinde tek başına evlat edilmesi mümkündür. 30 yaşını doldurmuş olan Ve evlat edinmek isteyen eşin diğer eşin iki yılı aşmış olan bir süreden beri nerede olduğunu bilmemesi durumunda birlikte evlat edinmenin mümkün olmadığını ispat etmesi halinde tek başına evlat edinebilir. 30 yaşını doldurmuş olan ve evlat edinmek isteyen eşin diğer eş ile mahkeme kararıyla İki yılı aşkın süreden beri eşinden ayrı yaşamakta olduğunu ve bu sebepten birlikte evlat edilmesi mümkün olmadığını ispat etmesi durumunda tek başına evlat edinebilir.

Evlat edinilen Küçüğün rızası ve yaşı önemlidir. Evlat edinilen Küçüğün evlat edinenden en az 18 yaş küçük olması gerekir. Yani evlat edinen ve evlat edinilen arasında 18 yaş farkı bulunmalıdır. Bununla birlikte ayırt etme gücüne sahip olan küçük evlat edin eğilmeye rızası yoksa evlat edinilmesi mümkün değildir. Ayırt etme gücü olan Küçüğün evlat edinilebilmesi için rızası olması gerekir. Eğer küçük vesayet altında ise evlat edinilmesi için ayırt etme gücünün olup olmaması önemli değildir. Vesayet altındaki küçük ayırt etme gücü olup olmaması göz önünde bulundurulmaksızın vesayet dairelerinin izni ile evlat edinilebilir.

Küçüğün evlat edinilebilmesi için anne ve babasının rızasının olması önemlidir. Küçüğün evlat edilebilmesi için annesi ve babasının rızası olması gerekir. Anne ve babanın küçüğün evlat edinilmesinde ki rızası oturdukları yer mahkemesinde sözlü veya yazılı olarak açıklanmasıyla tutana geçirilir. Anne ve baba tarafından verilen rıza evlat edinenlerin adları Belirtilmemiş veya evlat edinecek kişiler henüz belirlenmemiş olsa bile geçerlidir. Yani anne ve babanın küçüğü evlatlık vermek için gösterdikleri rıza evlat edinen kişilerinin belirtilmiş olmasını gerektirmez. Kişilerin adları belli olmasa veya bu kişiler belirlenmemiş olsa dahi Anne ve babanın vermiş olduğu ceza geçerlidir.

Küçüğü evlatlık vermek isteyen Anne ve babanın rızasının zamanı önem teşkil eder. Küçüğü evlatlık vermek isteyen anne ve babanın Bu rızası Küçüğün doğumunun üzerinden altı hafta geçmesi ile verilir. Yani Küçüğün doğumundan altı hafta geçmediyse anne ve babanın evlat edinmeye dair rıza vermesi mümkün değildir. Anne ve babanın küçüğü evlatlık vermesinden vazgeçmesi mümkündür. Ancak bunun da bazı koşulları vardır. Anne ve babanın Küçüğün evlat edinilmesine dair verdiği rıza bu rızanın tutanağa geçirilme tarihinden itibaren başlayarak altı hafta içinde aynı usullerle geri alınması mümkündür. Ancak anne ve baba bu rızayı geri aldıktan sonra yeniden bir rıza verirlerse burada kesindir. Yani Anne ve baba çocuğu evlatlık vermek için Bir rızadır bulundularsa bu rızayı geri alabilirler. Ancak bu rızayı geri aldıktan sonra tekrar çocuğu evlatlık vermek isterlerse Ve rıza verirlerse verdikleri bu rızayı geri alamazlar. Bu rıza kesin hüküm taşır.

Bazı durumlarda anne ve babadan birinin küçüğü evlatlık vermede rızası aranmaz. Küçüğün evlatlık verilmesinde anne ve babadan birinin Kim olduğu bilinmiyorsa rızası aranmaz. Küçüğün evlatlık verilmesinde anne ve babadan birinin uzun süreden beri nerede oturduğunu bilmiyorsa da rızası aranmaz. Küçüğüne evlatlık verilmesinde anne ve babadan birinin ayırt etme gücünden sürekli olarak yoksun bulunması durumunda yine rızası aranmaz. Eğer anne ve babadan biri küçüğe karşı özen yükümlülüğünü yeterince yerine getirmiyorsa rızası aranmaz.

Küçüğün belirli şartlar yerine getirilmesi ve evlatlık vermenin gerçekleşmesi durumunda bir karara varılır. Öyle ki evlatlık verilen küçük gelecekte evlatlık edinilmesi maksadıyla bir kuruma yerleştirilir Ve anne ve babadan birinin rızasını eksik olması durumunda evlat edinen kişinin veya evlat edinmede aracılık yapan kurumun talebi üzerine ve kural olarak Küçüğün yetiştirilmesinden önce onun oturduğu yer mahkemesi bu rızanın aranıp aranmamasına karar verir. Bunun dışındaki durumlarda bu konudaki karar evlat edinme işlemleri sırasında verilir. Annemi babadan birinin h özen yükümlülüğün yerine getirmemiz durumu söz konusuysa bu sebepten dolayı rızanın aranmaması halinde verilecek karar kendisine yazılı olarak bildirilir.

Erginlerin ve Kısıtlıların Evlat Edinilmesi

Küçüklerin evlat edinilmesi ile ergin ve kısıtlı onların evlat edinmesinin farklı düzenlendiğini söylemiştik. Erginlerin Ve kısıtlıların evlat edinilmesinde evlat edinen kişinin altı soyunun açık onayı ile ergin veya kısıtlı olan kişilerin evlat edinilmesi bazı hallerde mümkündür. Bedensel veya zihinsel engelli sebebi ile sürekli olarak yardıma muhtaç ve evlat edinen tarafından en az beş yıldan bire bakılıp göz üretilmekte ise evlat edinen alt soyunun açık onayı ile ergin veya kısıtlı olan kişi evlat edinilebilir. Evlat edinen tarafından küçükken en az beş yıl süreyle bakılıp gözetilmiş ve eğitilmiş ise evlat edinmenin altı soyunun açık onayı İle ergin veya kısıtlı olan kişi evlat edinilebilir. Diğer haklı sebepler mevcut ve evlat edinen en az beş yıldan beri evlat edinen ile aile halinde birlikte yaşamakta ise evlat edinen kişinin altı soyunun açık onayı ile ergin veya kısıtlı kişi evlat edinilebilir. Evli olan bir kişinin evlat edinilmesi ancak eşinin rızası ile mümkündür. Evli olan ve eşinin rızası olan, evlat edinenin alt soyunun açık onayı halinde ergin veya kısıtlı olan kişinin evlat edinilmesi mümkündür.

Evlat Edinme Sonucunda Ne Olur?

Evlat edinme gerçekleştiğinde anne ve babaya ait olan haklar ve yükümlülükler evlat edinen kişiye geçer. Evlat edinme gerçekleştiğinde evlatlık evlat edenin mirasçısı haline gelir. Yani evlatlık olan kişinin de mirasta hakkı olur. Evlatlık küçük ise evlat edinen kişinin soyadını alır. Evlat edinen kişi isterse çocuğa yeni bir isim verebilir. Yani evlat edinen kişinin evlat edindiği çocuğun ismini değiştirmesi mümkündür. Ergin olan evlatlık edinilme sırasında eğer isterse evlat edinen kişinin soyadını alabilir. Eğer evlat edinilen küçük eşler tarafından birlikte evlat edinildi ise ayırt etme gücüne sahip olmayan küçüklerin nüfus kaydına anne ve baba adı olarak evlat edinen eşlerin isimleri yazılır. Evlatlık olanın Miras ve başka haklarının zedelenmemesi amacıyla aile bağlarının devam etmesi için evlatlık oğlunun naklen geldiği aile kötü ile evlat edinen aile kötü arasında her türlü bağın kurulması sağlanır. Evlatlık ile ilgili kesinleşmiş olan mahkeme kararı her iki nüfus kütüğüne işlenir. Evlat edinme ile ilgili olan kayıtlar belgeler ve bilgiler mahkeme kararı olmadıkça veya evlatlık istemedikçe hiçbir şekilde açıklanması mümkün değildir.

Evlat edinme kararı evlat edinenin oturma yeri mahkemesi tarafından verilir. Eğer evlat edinen kişiler birlikte evlat dinliyor iseler evlat edinme kararı eşlerden birinin oturma yeri mahkemesi tarafından verilir. Mahkeme kararının verilmesi ile birlikte evlatlık ilişkisi kurulmuş olur. Evlat edinme başvurusundan sonra evlat edinen kişinin ölümü veya ayırt etme gücünü kaybetmesi veyahut diğer koşullar gerçekleştiğinde bundan etkilenmediği takdirde evlat edinmeye engel olmaz. Başvuru sonrasında küçük ergin olursa koşulları daha önceden yerine getirilmiş olması şartıyla küçüklerin evlat edinilmesi ile ilgili olan hükümler uygulanır.

Evlat edinme kararının verilmesi için bazı durumların gerçekleşmesi gerekir. Evlat edinmeye ancak esaslı sayılan her türlü durum ve koşulların kapsamlı biçimde araştırılmasından sonra karar verilir. Bununla birlikte evlat edinmeye evlat edinen ile edinilenin dinlenmesinden ve gerektiğinde uzmanların görüşünün alınmasından sonra karar verilir.  Evlat edinmeye karar verilmesi araştırmasında özellikle evlat edinen ile edinilenin kişiliği ve sağlığı karşılıklı İlişkileri ekonomik durumları evlat edinenin eğitme yeteneği evlat edinme yönelten sebepler ve aile ilişkileri ile bakım ilişkilerindeki gelişmelerin açıklığa kavuşturulması gereklidir. Evlat edinen kişinin altı soyun var ise onların evlat edinme ile ilgili tavrı ve düşüncelerinin de değerlendirilmesi gereklidir.

Evlatlık İlişkisinin Kaldırılması

Evlatlık ilişkisinin kaldırılması mümkündür. Evlatlık ilişkisinin kaldırılması rızanın bulunmaması hak düşürücü süre gibi sebeplere dayanır. Rızanın bulunmaması durumunda ilgili hükümler vardır. Yasal sebep olmaksızın rıza alınmamışsa rızası alınması gereken kişiler Küçüğün faydası bunun sonucunda ağır biçimde zedelenmeyecekse hâkimden evlatlık ilişkisinin kaldırılması talebinde bulunabilirler. Eğer evlat edinme esasa ilişkin diğer noksanlıklardan biri ile sakatsa Cumhuriyet servisi veya her ilgili kişi evlatlık ilişkisinin kaldırılmasını isteyebilir. Eğer noksanlıklar bu arada ortadan kalkmışsa bu yola gidilmesi mümkün değildir. Veya sadece usule ilişkin olup ilişkinin kaldırılması Evlatlığın menfaatini ağır biçimde zedeleyecek ise bu yoluna gidilemez.

Evlatlık ilişkisinin kaldırılmasında hak düşürücü süreler vardır. Evlatlık ilişkisinin kaldırılmasındaki dava hakkı evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebinin öğrenilmesinden başlayarak bir yıl geçmekle düşer. Yani kişi evlatlık ilişkisinin kaldırılması sebebini öğrendiyse bu tarihten itibaren bir yıl sonra dava açamaz. Bu bir yıllık süre hak düşürücü süredir.

Evlatlık İşlemlerini Kim Yapar?

Evlatlık işlemlerinde aracılık ile ilgili hükümler kanunda yer almaktadır. Küçüklerin evlat edinilmesine ilişkin aracılık faaliyetleri ancak cumhurbaşkanı tarafından yetki verilen kurum ve kuruluşlar yapılır. Evlatlık işlemlerinde aracılık faaliyetlerinin yürütülmesi ile ilgili hususlar cumhurbaşkanı tarafından çıkarılan yönetmelik ile düzenlenir.

Evlat Edinme ile Koruyucu Aile Arasındaki Farklar Nelerdir?

Koruyucu aile bazı sebepler yüzünden biyolojik aile yanında bakımları bir süre için sağlanamayan çocukların eğitim bakım ve yetiştirme sorumluluğunu üstlenmiş olan uygun aile veya kişilerdir. Koruyucu aile bu çocukların yetiştirilme sorumluluğunu kısa veya uzun süreli olarak üstlenebilir. Bununla birlikte kurucu aile ücretli veya gönüllü statüde devlet denetimi ile paylaşarak Çocukların sorumluluğunu üstlenebilirler. Koruyucu aile olmak için bazı şartlar vardır. Koruyucu aile olmak isteyen kişilerin Türkiye cumhuriyeti Vatandaşı olması ve Türkiye’de sürekli olarak ikamet etmesi gerekir. Bu kişilerin 25 65 yaş aralığında bulunması gerekir. Koruyucu aile olmak isteyen kişiler en az ilkokul mezunu olmalıdır. Koruyucu aile olmak isteyen kişilerin düzenli geliri bulunması gerekir. Koruyucu aile olmak isteyen kişiler evli veya bekâr Çocuklu veya çocuksuz herkes olabilir. Ancak çocuğun biyolojik anne babası veya vasisi koruyucu aile olamaz.

Evlat edinme durumunda anne ve babaya ait haklar ve yükümlülükler tamamıyla evlat edinen aileye geçer. Evlat edinen anne baba biyolojik anne ve baba hükmünü taşır. Oysa koruyucu aile de haklar ve yükümlülükler koruyucu aileye geçmez.

Evlat edinme durumunda evlat edindirilen çocuk evlat edinen kişinin mirasçısı olur. Ve bu evlat edinilen çocuk evlat edinen kişinin mirasını da hak sahibi olur. Oysa koruyucu ailede çocuk koruyucu ailenin mirasçısı olamamaktadır.

Evlat edinme durumunda evlat edinen kişi isterse çocuğa yeni bir isim verebilir ve çocuk evlat edinenin soyadını alır. Bununla birlikte nüfus kâğıdında çocuğun anne ve baba adı olarak evlat edinen kişilerin ismi gözükmektedir. Oysa koruyucu aile çocuğa yeni bir isim ve soy isim verme hakkına sahip değildir. Çocuk koruyucu ailenin yanında biyolojik ailenin vermiş olduğu ismi ve soy ismi taşır. Çocuğun nüfus kâğıdında anne ve baba adı olarak biyolojik ailenin bilgileri gözükür.

Evlat edinme durumunda çocuk kurumun sağladığı istihdam hakkından faydalanamaz. Oysa koruyucu ailede çocuk kurumun tanıdı istihdam hakkından faydalanır.

Evlat edinme de evlat edinme işlemi mahkeme kararı ile tamamlandığı zaman korunma kararı kalkar. Oysa koruyucu ailede koruyucu aile hizmeti çocuğun koruma kararı kaldırılıncaya kadar devam eder.

Evlat edinme durumunda evlat edinen aileye bir ödeme yapılmamaktadır. Oysa koruyucu ailede çocuğun bakımı yetiştirilme masraflarına karşılık olarak yönetmelik ile belirlenen oranlar dâhilinde ve kalemlerde aylık ödeme yapılır.

Evlat edinme durumunda çocuk mahkeme kararı öncesi bir yıl süreyle geçici bakım sürecinde periyodik olarak izlenir. Evlat edindirilmiş olan çocuğun korunma ihtiyacı olan çocuk statüsü sonlandırılır. Oysa koruyucu aile durumunda çocuk hakkında verilmiş olan koruma kararı devam eder. Çocuk ile ilgili olan izlemeler periyodik olarak bakanlık tarafından devam ettirilir.

Bekâr Bir Kişi Evlat Edinebilir Mi?

Evli çiftlerin yanı sıra bekâr kişiler de evlat edinmek isteyebilirler. Evli olan eşler birlikte evlat edinebilirler. Tabi bunun mümkün olması için gerekli koşullar sağlanmalıdır. Eşlerin evlat edinebilmeleri için en az beş yıldan beri evli olmaları gerekir. Ancak beş yıldan beri evli olmayan ama evlat edinmek isteyen eşler de bulunabilir. Böyle bir durumda sadece beş yıldır evli olmadığı için evlat edinememeleri durumu söz konusu olmaz. Bunun için alternatif bir şart daha vardır. Eğer evli çiftler birlikte evlat edinmek istiyorlar ve beş yıldan beri evli değillerse Bu eşler 30 yaşını doldurmuş olmaları halinde evlat edinebilirler. Evli olmayanların ise birlikte evlat edinmeleri mümkün değildir. Evli olmayan kişilerin tek başına evlat edinmeleri mümkündür. Yani evli olmayan kişiler birlikte evlat edinemezler ancak tek başına evlat edinebilirler. Bunun içinde ilgili hükümler de yer alan şartları sağlamaları gerekir. Evli olmayan kişi 30 yaşını doldurmuş olması halinde tek başına evlat edinebilir. Yani bekâr birisi 30 yaşını doldurmuş ise tek başına evlat edinebilmesi mümkündür. Bekâr bir kişi tek başına evlat edinebilir.